Η Πόντια γυναίκα της υπαίθρου, τότε και σήμερα !!!

Οι λόγοι που με ώθησαν να γράψω αυτό το κείμενο είναι δύο άρθρα που διάβασα στο διαδίκτυο για την θέση της γυναίκας στον αγροτικό Πόντο.

Ο ένας αφορά αυτή την φωτογραφία που βλέπετε δίπλα (η φωτογραφία αν πατήσετε πάνω μεγαλώνει). Περπατώντας προς την λέσχη του χωριού μας είδα την θεία Ζώη Απατζίδου φορτωμένη με τον τρόπο που βλέπετε, με ξύλα που μάζεψε. Αμέσως μου ήρθαν στο μυαλό με εικόνες που είδα στο διαδίκτυο με γυναίκες από τον Πόντο να μεταφέρουν τα ξύλα έτσι ακριβώς όπως και η θεία. Εκείνες τις μέρες μάλιστα διάβασα και ένα άρθρο pontos-news για τις γυναίκες στον αγροτικό Πόντο το οποίο αναφερόταν στον τρόπο αυτό της μεταφοράς των καυσόξυλων και γενικά των ξύλων για τις εργασίες του σπιτιού. Έγραφε λοιπόν το άρθρο:

"Στον αγροτικό Πόντο η γυναίκα ήταν επιφορτισμένη όχι μόνο με τις οικιακές εργασίες και την κτηνοτροφία, αλλά και με υποχρεώσεις που θα ήταν προτιμότερο να εκτελούνται από άντρες. Ήταν τόσο σκληραγωγημένη, ώστε ακόμη και τα «σελέκια», το φορτίο δηλαδή των ξύλων που κουβαλούσαν στις πλάτες, ανήκε στις δικές της

Θεοδωρίδου Παρθένα

αρμοδιότητες. Μάλιστα, το δέον ήταν να μην βαρυγκομά και να μην παραπονιέται για τη σκληρή δουλειά."

Διαβάζοντας αυτό το άρθρο λοιπόν είπα να ψάξω και άλλο για την θέση της αγρότισσας στον Πόντο και βρήκα το άρθρο στο lelevose που έγραφε τα παρακάτω:

"Ο σεβασμός των νέων στους γεροντότερους επικρατούσε σε μεγάλο βαθμό στα θεμέλια της οικογένειας, στην Πατρίδα! Χαρακτηριστικό του τρόπου αντιμετώπισης της γυναίκας στην ανδροκρατούμενη κοινωνία του Πόντου ήταν το λεγόμενο «Μας». Δηλαδή ο εθιμικός τρόπος συμπεριφοράς της νέας νύφης προς τα άρρενα μέλη της οικογένειας του άντρα της, την πεθερά και τις μεγαλύτερες συννυφάδες. Κύριο χαρακτηριστικό του η «εκούσια αλαλία».

Η νέα νύφη δεν επιτρεπόταν να απευθύνει τον λόγο στα πεθερικά και τους αδελφούς του αντρός της. Δεν έτρωγε ποτέ μαζί τους, ενώ αυτή τους έστρωνε και τους ξέστρωνε το τραπέζι και μέσα στα καθήκοντα της ήταν η φροντίδα τους. Πχ το πλύσιμο των ποδιών που συμβόλιζε και την υποταγή της." 

Διαβάζοντας αυτό το άρθρο με την μητέρα μου λοιπόν αυτή γέλασε και μου είπε, "Μα αυτά τα κρατούσαμε και εμείς. Εγώ όταν ήρθα νύφη έπλενα τα πόδια του παππού σου στην αρχή. Μια άλλη ξαδέλφη μου στεκόταν όρθια μπροστά στον πεθερό της και δεν μιλούσε, με σκιμένο το κεφάλι, ειδικά όταν είχε επισκέψεις περίμενε να της απευθύνει αυτός τον λόγο αλλά και το πως να κινηθεί μπροστά στους επισκέπτες." Η μητέρα μου μιλούσε για την δεκαετία του 1970 !!!
"Μα και εσύ" μου λέει "δεν φιλούσες το χέρι του παππού, του πατέρα μου όταν τον έβλεπες;" και είχε δίκιο, πάντα όταν έβλεπα τον μακαρίτη παππού Κώστα Χατζηπαπαδόπουλο του φιλούσα το χέρι, το είχα δει να το κάνει η μαμά μου και το έκανα κι εγώ.

Πόσο λοιπόν σημαντικός είναι ο τρόπος που μεγαλώνουμε στην οικογένεια και πως περνάνε συνήθειες και έθιμα από γενιά σε γενιά άλλες φορές σε μικρότερο και άλλες με μεγαλύτερο βαθμό. Άλλες φορές εκούσια γιατί είναι σωστό και άλλες χωρίς να το καταλαβαίνουμε γιατί απλά έτσι το μάθαμε από τους γονείς και τους παππούδες μας!!!